Ból jest najczęściej zgłaszanym objawem w gabinecie lekarza pierwszego kontaktu. Według badań ponad 10% sprzedawanych leków ma związek z dolegliwościami bólowymi. Ból wiąże się nie tylko z aspektem fizycznym, doświadczeniowym, ale także emocjonalnym i społecznym. Przewlekły ból – czyli taki, który utrzymuje się powyżej trzech miesięcy (niekiedy przyjmuje się granice 6 miesięcy), może wpłynąć nie tylko na naszą aktywność, ale także na samoocenę i kontakty społeczne.

Jaki związek z bólem może mieć psychoterapia? Ogromny i co do tego nie mamy już dzisiaj wątpliwości. Najnowsza publikacja Gdańskiego Wydawnictwa Psychologicznego „Przewlekły ból. Terapia poznawczo- behawioralna” jest swoistym przewodnikiem dla terapeutów spotykających się w swojej praktyce z osobami doświadczającymi przewlekłego bólu.

Ból, tym bardziej ból przewlekły, wymaga podejścia interdyscyplinarnego. Dzisiaj równolegle korzystamy z interwencji farmakologicznych, fizjoterapeutycznych, psychoterapeutycznych czy chirurgicznych. Oczywiście rodzaj podjętych interwencji – czy ich połączenia, zawsze jest ustalany indywidualnie. Publikacja „Przewlekły ból. Terapia poznawczo-behawioralna” to zestaw dwóch książek: podręcznika dla terapeuty i poradnika dla pacjenta. Obydwie zawierają program przygotowanych przez autora jedenastu sesji. Poradnik dla pacjenta zawiera nie tylko informacje teoretyczne, ale też arkusze zadań do wykonania w domu. Natomiast podręcznik dla terapeuty to swoisty narzędziownik zawierający opisy sesji i pomocne wskazówki. Obydwie pozycje przygotowane są w sposób przejrzysty i szczegółowy.

Skuteczność interwencji poznawczo-behawioralnych w leczeniu bólu została potwierdzona w wielu badaniach empirycznych. Sam ból doświadczamy nie tylko fizycznie, ale i psychicznie, emocjonalnie. Ból potrafi ograniczyć naszą aktywność, zabrać poczucie kontroli, wpłynąć na nasze myślenie, a tym samym na zachowanie. Ból wpływa na całe nasze życie. Dzięki technikom poznawczo-behawioralnym możemy ten wpływ znacząco zmniejszyć! Stosowanie ich może nie tylko wpłynąć na poprawę funkcjonowania na poziomie fizycznym, ale także na zmniejszenie lęku, poprawę sprawności, samopoczucia i zwiększenie aktywności.

John D. Otis – autor podręczników, w swoim programie, traktuje ból jako doświadczenie wielowymiarowe, wymagające szerokie spojrzenia. I z tą intencją (tak myślę) skonstruował program jedenastu sesji, korzystając z różnych technik i narzędzi między innymi głębokiej relaksacji czy pracy z przekonaniami. Ustrukturalizowany program, którego kolejne elementy są jak uzupełniające się klocki może być wartościową pozycją dla każdego terapeuty pracującego w obszarze pomocy psychologicznej. Każda sesja i zadanie domowe to nowe narzędzie i umiejętność w rękach pacjenta, które mogą wpłynąć na poprawę komfortu życia i zmniejszenie cierpienia – zarówno w wymiarze fizycznym, jak i psychicznym.

©Katarzyna Binkiewicz